CZARNA PORZECZKA owoc suszony. Porzeczka czarna jest bogatym źródłem witaminy C (w 100 g zawiera jej 50-400 mg, co zależy od klimatu; w upalne lato ilość wit. C może dojść do 2000 mg) oraz P i pod względem ich zawartości ustępuje tylko owocom róży i rokitnika. Przyswajanie witaminy C ułatwia występująca w czarnej porzeczce wit. Unikalny prezent natury - liście porzeczki. Właściwości lecznicze są przedmiotem debaty wśród przedstawicieli tradycyjnej medycyny i tradycyjnych uzdrowicieli. Przykładem tego są porzeczki: wszyscy rozumieją, że jagody są przydatne, ale niewiele osób domyśla się o leczniczej mocy liści. Poniżej dowiemy się, dlaczego liście czarnej porzeczki są tak przydatne, przeanalizujemy właściwości lecznicze i nauczymy się, jak zrobić herbatę z suszonych liści porzeczki. Niuanse dla czarnej, czerwonej i białej porzeczki. Czerwone i białe porzeczki nie są tak wymagające pod względem wilgoci jak czarny, więc wszelkie metody są odpowiednie do jego ukorzenienia. Czerń jest wrażliwa na suszę, dlatego zaleca się ukorzenić ją w wodzie po uprzednim potraktowaniu stymulatorem wzrostu. Podgrzewać na niewielkim gazie mieszając. Jeśli masa jest zbyt gęsta, można dodać trochę wody. Ugotowany i gorący dżem z czarnej porzeczki bez cukru przełożyć do słoików (zostawić 3 cm wolnego miejsca), wytrzeć ich brzegi i mocno zakręcić. Postawić do góry dnem. Z czasem dżem sam gęstnieje, bez cukru żelującego. Vay Tiền Trả Góp Theo Tháng Chỉ Cần Cmnd Hỗ Trợ Nợ Xấu. Liście czarnej porzeczki [Ribis nigri folium] od wieków wykorzystywano w lecznictwie ludowym i medycynie klasztornej. W XI wieku krzewy porzeczkowe uprawiano w ruskich monastyrach, stamtąd wywodzą się najwcześniejsze odmiany. Z czasem zaczęły się pojawiać w europejskich klasztorach jako roślina lecznicza. Do ziołowych medykamentów wykorzystywano owoce, liście i gałązki krzewów. Liście czarnej porzeczki w tradycyjnym zielarstwie Tradycyjnie liście czarnej porzeczki stosowano do oczyszczania krwi, poprawy krążenia i pracy serca. Wywarami z listków likwidowano obrzęki, podagrę, dolegliwości reumatyczne, stany zapalne jamy ustnej i skóry. Najczęściej stosowano przy problemach z układem moczowym, pokarmowym, wątrobą i drogami żółciowymi. Były lekiem pierwszej pomocy do spędzania gorączki, przy biegunkach, nieżytach żołądka, jelit, grypie, infekcjach. Profil energetyczny Smak: cierpki, gorzki Energetyka: chłodzi, osusza, Tkanki: żołądek, wątroba, jelito grube, Działanie: zmniejsza ciepło we krwi, odprowadza wilgoć, hamuje krwawienia, biegunki, goi rany. Usuwając nadmiar ciepła, zepsutej wilgoci wspomaga wydalanie toksyn wraz z moczem i kałem, tonizuje nerki i układ moczowy Licie czarnej porzeczki odżywiają nadnercza i jajniki, zapobiegają infekcjom dróg moczowych, bólom stawów i zaburzeniom naczyniowym, w tym uderzeniom gorąca. Stare zielniki zalecają w takich przypadkach 10-15 kropli nalewki z młodych listków. Pomaga też na naczyniowe bóle głowy i migreny. Cierpki smak listków jest chłodzący, wysuszający, obkurczający, ściągający, zwężający. Napina luźne tkanki, pomaga neutralizować trucizny, toksyny. Co mówi nauka? Polscy badacze z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu wykazali, że liście czarnej porzeczki zawierają w sobie rekordowe ilości antyoksydantów [2]. Razem z masą innych związków stawia je w szeregu super antyoksydantów. Zawierają duże ilości soli mineralnych, witamin, w tym C i rutyny, kwas gamma-linolenowy, garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne, olejki eteryczne. Działanie: przeciwzapalne, przeciwwirusowe [1] przeciwbakteryjnie, grzybobójcze, moczopędne, rozkurczowe, przeciwreumatyczne, wykrztuśne Liście czarnej porzeczki tonizują, odtruwają organizm i usuwają obrzęki Wspomagają wydzielanie soku żołądkowego, trzustkowego i jelitowego Regulują przemianę materii Hamują procesy gnilne. Dzięki związkom garbnikowym działają ściągająco na błony śluzowe Szukamy drogich suplementów z egzotycznych roślin mając pod ręką tak wspaniałe zioło, które im w niczym nie ustępuje. Zastosowania liści czarnej porzeczki Współcześnie rzadziej stosuje się w fitoterapii samodzielnie lub w mieszankach ziołowych. Listki zbieramy przy suchej pogodzie gdy nie ma rosy. Suszymy w przewiewnym, zacienionym miejscu. Ze względu na subtelny, wykwintny aromat liście czarnej porzeczki wykorzystuje się do kiszonek, marynat, aromatyzowania nalewek, galaretek, sorbetów, lodów. Leczniczo odwary, herbatki, mieszanki stosuje się By oczyścić krew, nerki, układ moczowy i generalnie cały organizm Poprawić trawienie, krążenie, wzmocnić serce Oczyścić układ limfatyczny, zlikwidować obrzęki Poprawić pracę trzustki, śledziony, wątroby, nerek Złagodzić alergie, migreny, bóle stawów, artretyczne, reumatyczne, Poprawić czynność płuc, dotlenienie Wzmocnić wzrok i widzenie w nocy Leczyć bóle gardła, chrypkę, zapalenia układu moczowego, górnych dróg oddechowych, jamy ustnej, skóry, wrzody przewodu pokarmowego, biegunki Dla wzmocnienia przy wyczerpaniu organizmu, awitaminozie, słabej odporności Przy suchej konstytucji liście czarnej porzeczki stosuje się z ziołami nawilżającymi, by nadmiernie nie wysuszać tkanek. Liście czarnej porzeczki przepisy Napar z liści czarnej porzeczki Kilka świeżych listków lub łyżkę suszonych zalewamy szklanką wrzątku. Zaparzamy pod przykryciem 10 minut. Pije się 2 razy dziennie przy infekcjach dróg moczowych, bólach reumatycznych, dolegliwościach żylnych i tętniczych. Stymuluje nerki , jest dobra na dnę moczanową i miażdżycę. Z miodem pomaga na chrypkę i dolegliwości gardła. Z dodatkiem soku z owoców czarnej porzeczki stosuje się w leczeniu kokluszu u dzieci. Mleko z liściem Jest to wiekowy, ludowy przepis na oczyszczenie krwi i reumatyzm. Łyżeczkę świeżych lub suszonych listków zalewamy szklanką gorącego mleka, zaparzamy kwadrans. Pije się szklankę płynu 2 razy dziennie. Mleko neutralizuje działanie wysuszające, napój wskazany jest dla osób z suchą skórą, błonami śluzowymi i stawami, co objawia się sztywnością. Napój witalności 40 g owocu dzikiej róży 20 g kwiatu głogu 10 g liści czarnej porzeczki. Łyżeczkę mieszanki zalewamy szklanką zimnej wody. Odstawiamy na kilka godzin, przecedzić i wypić. Napój orzeźwia, odżywia, dodaje energii i witalności. [W. Poprzęcki] Herbatka oczyszczająca Do łyżki suszonych liści czarnej porzeczki dodajemy po łyżce liści borówki brusznicy i dzikiej róży. Zalewamy 2 szklankami wrzątku, parzymy pod przykryciem 10 minut. Herbatka oczyszcza z toksyn, działa przeciwgorączkowo, przeciwzapalnie. Reguluje pracę nerek i układu moczowego, wzmacnia wzrok. Herbatka na infekcje, przeziębienie Bierzemy w równej ilości: liście czarnej porzeczki, maliny i owoc dzikiej róży. Łyżkę mieszanki zalewamy szklanką wrzątku. Kilka minut gotujemy pod przykryciem. Pije się szklankę 3 razy dziennie. Dzieciom podaje kilka razy dziennie ½ szklanki lub nawet po kilka łyków. Mieszanki z liściem czarnej porzeczki Herbatka na zaburzenia trawienia Mieszamy w równej ilości: liście czarnej porzeczki, babki lancetowatej, majeranku i rumianku. Łyżkę mieszanki zalewamy szklanką wrzątku, zaparzamy pod przykryciem 15-20 minut. Stosuje się w zaburzeniach trawienia, biegunkach, nieżycie przewodu pokarmowego. Można podawać małym dzieciom i niemowlętom rozcieńczoną z wodą. [H. Różański] Herbatka na choroby wątroby i dróg żółciowych Mieszamy w równej ilości: liście czarnej porzeczki, kłącze perzu, ziele skrzypu, owoc jałowca, korzeń wilżyny. Łyżkę mieszanki zalewamy szklanką wrzątku, parzmy pod przykryciem 15-20 minut. Stosuje się przy schorzeniach wątroby, pęcherzyka żółciowego, zaburzeniach metabolicznych, zaparciach, obrzękach. [H. Różański] Herbatka na stany zapalne układu moczowego Mieszamy w równej ilości: liście czarnej porzeczki, korzeń mniszka lekarskiego, ziele wrzosu i ziele skrzypu polnego. Łyżkę mieszanki zalewamy szklanką wrzątku, zaparzamy 15-20 minut. Stosuje się przy zapaleniu pęcherza moczowego, kamicy moczowej, skąpomoczu, krwiomoczu. Przy zatruciach, zaburzeniach przemiany materii i chorobach skórnych. [H. Różański] Mieszanka dla zmęczonego, osłabionego serca Mieszamy w równej ilości: liść czarnej porzeczki, kwiatostan głogu, ziele serdecznika. Łyżkę mieszanki zalewamy szklanką wrzątku, parzmy pod przykryciem 20 minut. Pije się małymi łykami 2-3 razy dziennie między posiłkami. Serce otrzyma więcej tlenu i glukozy, sprawniej pozbędzie się metabolitów. Herbatka wzmacnia układ krwionośny i udrażnia naczynia wieńcowe. Działa przeciwzakrzepowo, chroni przed zawałem, udarem, stabilizuje ciśnienie krwi. Usuwa obrzęki nóg spowodowane niewydolnością krążenia, poprawia krążenie mózgowe. Mieszanka na niedokrwistość, W równej ilości mieszamy •liść czarnej porzeczki •pokrzywy • orzecha włoskiego •bobrka • krwawnik • korzeń mniszka • kłącze tataraku • owoc dzikiej róży • jałowca • jarzębiny • kwiatostan głogu. Łyżkę mieszanki parzymy 10 minut w szklance wrzątku. Pije się 3 razy dziennie przed posiłkami. Pomaga przy niedokrwistości, anemii, zaburzeniu wchłaniania witaminy B12. Pomocniczo stosuje się w anemii złośliwej. Ciekawostka Liście czarnej porzeczki lub/i innych roślin zawierających garbniki można poddać fermentacji otrzymując czarną herbatę, przepisy tutaj. Właściwości owoców i receptury Tu. Dawno, dawno temu mówiono na nią: świętojanka, smorodzina, bździuch; nazywaną ją też czarną jagodą lub pękatką. Czarna porzeczka - bo to o niej mowa - jest gwiazdą dzisiejszego postu. I to gwiazdą nie byle jaką, bo jaśniejącą na firmamencie. Dopiero niedawno odkryłam, że jej właściwości rozciągają się daleko poza dużą zawartość witaminy C i chronienie przed przeziębieniami. W Niemczech bryluje jako Johannisbeere, ponieważ owoce porzeczki dojrzewają na św. Jana i dopiero wówczas można wyciskać z nich sok. Jej polska nazwa pochodzi od... rzeki, gdyż roślina ta ulubiła sobie okolice rzek i mokradeł - tam rośnie najbujniej. Historia porzeczki rozpoczyna się w XV wieku we Francji, gdzie szczególnie lubowano się w orzeźwieniu, jakie niosły jej owoce. Ale nie kończy się, wciąż chętnie uprawia się ją w ogródkach, ceniąc za walory smakowe i... zdrowotne. Czemu piszę o czarnej porzeczce teraz, skoro daleko jej jeszcze do dojrzałości (o tej porze roku jeszcze taka gimbusiara z niej :P)? Ano dlatego, że potrzebne będą nam jej młode liście, a te zdobędziemy tylko wiosną. Cóż, poznajmy ją zatem - przed Wami: Jej Krzewiastość - Czarna Porzeczka! 1. Od medycyny ludowej po źródła naukowe - porzeczka dla zdrowia! Tak, jak wspomniałam - porzeczka była dla mnie owocem, z którego mogłam ukręcić lody, albo dodać do sałatki owocowej. Nie wgłębiałam się w jej dobroczynne właściwości - aż do zeszłego roku. Jestem przekonana, że jakaś część z Was wciąż jej nie docenia ;). Jeśli chodzi o porzeczkę - wartościowe są nie tylko jej owoce, ale również liście. Ale po kolei! Porzeczki bogate są przede wszystkim w: witaminę C - wzmacnia naczynia krwionośne, niweluje "zły" cholesterol, zmniejsza ryzyko wystąpienia miażdżycy i udaru mózgu, obniża ciśnienie oraz wspomaga cały układ krążenia; witaminę P - pozwala na o wiele lepsze przyswojenie wit. C, zmniejsza ryzyko wylewu, wzmacnia odporność, uszczelnia naczynia krwionośne i wspomaga przepływ krwi w naczyniach wieńcowych witaminy z grupy B - wpływają na prawidłową przemianę materii, regulują metabolizm i wspomagają koncentrację biotynę (wit. B7) - odżywia włosy, skórę i paznokcie, zapobiega siwieniu i łysieniu, odpowiada za metabolizm białek i tłuszczów, reguluje funkcjonowanie układu nerwowego oraz stabilizuje poziom glukozy we krwi prowitaminę A (beta-karoten) - poprawia jakość wzroku, opóźnia pojawienie się oznak starzenia się, działa antyinfekcyjnie, zapobiega miażdżycy, obniża poziom "złego" cholesterolu, zmniejsza ryzyko zawału kwas foliowy (wit. B9/B12) - dzięki niemu produkowana jest serotonina (hormon szczęścia), wspomaga tworzenie czerwonych krwinek, funkcjonowanie żołądka, wątroby i jelit oraz zapobiega chorobom serca, zakrzepom i wylewom, sole mineralne (potas, wapń, żelazo, magnez) mikroelementy (jod, bor, mangan) Jak widzimy - porzeczka bardzo sprzyja dbaniu o nasz układ krwionośny, serce i zapobiega miażdżycy. Nie dziwi więc, że nalewka przeciwmiażdżycowa w składzie posiada właśnie tę roślinę. 2. Nalewka przeciwmiażdżycowa według receptury Stefanii Korżawskiej Pani Korżawska napisała mnóstwo wspaniałych książek na temat ziołolecznictwa i dbania o zdrowie metodami naturalnymi. Mogę z czystym sumieniem powiedzieć, że ta kobieta mnie mocno inspiruje :). Równo rok temu razem z mamą wyczytałyśmy ten sam przepis na nalewkę - "nalewkę państwa Kościuszków" - i uznałyśmy, że wypróbować zawsze warto. Receptura nie jest trudna, ale z całą pewnością wymaga sporo czasu: Działanie: Nalewka poprawia krążenie, wzmacnia serce i walczy z miażdżycą. Dawkowanie: 3 razy dziennie po 1 łyżce stołowej lub 1 mały kieliszek przed snem (wówczas pomoże też zasnąć) Efekty: Nalewkę pija u mnie tata i mama. Oboje mają nadciśnienie tętnicze, ponadto sama odziedziczyłam po mamie wadę serca. Po kuracji tą nalewką ciśnienie spadło, kołatania serca ustały, miażdżycy nie ma. Mama twierdzi, że to zasługa codziennego wypijania małego kieliszeczka przed snem - czy to placebo, czy rzeczywiście porzeczkowa nalewka działa? Nie wiem, ale nie trzeba wiele, by spróbować ją zrobić, a potem popijać :). Na pewno "miażdżycowcy" nie odmówią. 3. Dlaczego liście porzeczki? Po co jarzębina? Liście czarnej porzeczki ludowa recepta na bardzo wiele schorzeń: pomagają w leczeniu artretyzmu, kaszlu, rozwolnienia, zapalenia dróg moczowych i pęcherza moczowego poprawiają krążenie krwi i pozytywnie wpływają na pracę serca stosuje się je przy problemach żołądkowych - pomagają w trawieniu, wykazują działanie ściągające błonę śluzową jelit i żołądka (dzięki dużej zawartości garbników) można używać ich do stworzenia mieszanki do płukania jamy ustnej - działają odświeżająco i powstrzymują krwawienie dziąseł jest pomocna w leczeniu chorób płuc, nerek i wątroby działa moczopędnie i oczyszczająco na organizm stosuje się ją przy kłopotach z krążeniem i nieżycie żołądka zbierajmy ją z dala od ruchliwych dróg; nie jedzmy surowych owoców Owoce i liście porzeczki, a także jarzębina to - jak widać - same dobroci, szczególnie jeśli chodzi o pracę naszego serca. Jakie są Wasze ulubione nalewki? Przekonują Was takie przepisy? Lubicie wypróbowywać receptury mające swoje korzenie w medycynie ludowej? :) Bibliografia: 1. Jan Macků, Jindrich Krejča, Apoloniusz Rymkiewicz, Atlas roślin leczniczych, Wrocław 1989 2. Anrea-Anna Cavelius, Zioła w medycynie naturalnej, Bremen 2005 3. Ribes nigrum - Czarna porzeczka - herbs2000 4. Monika Karabela, Czarna porzeczka, Panacea Nr 1 (22), styczeń - marzec 2008 5. Stefania Korżawska, Ziołowe ambrozje, Wydawnictwo Corsam, 2012 6. Anna Mazerant, Mała księga ziół, Warszawa 1990 Porzeczka czarna, do prawidłowego wzrostu i plonowania wymaga dość intensywnej ochrony przed szkodnikami. Jednak trzeba pamiętać, że zwalcza się je tylko wtedy, kiedy zagrażają uprawie. W pierwszej części tego artykułu omówione zostały wielkopąkowiec porzeczkowy, przędziorek chmielowiec oraz pryszczarki. [envira-gallery id=”41383″] Przeziernik porzeczkowiec (Synanthedon tipuliformis) to motyl, długości około 12 mm, o skrzydłach rozpiętości 17-21 mm (fot. 1). Uszkodzenia powodują gąsienice — białoróżowe, z brązową głową, dorastające do 30 mm (fot. 2). Żerują one w rdzeniu najmłodszych pędów porzeczki czarnej, kolorowej, i agrestu. Uszkodzone pędy są osłabione, słabiej plonują, zwykle wcześniej zasychają (fot. 3), a także łatwo się wyłamują. Zimują gąsienice w pędach. Wiosną przepoczwarczają się w przygotowanym otworze wylotowym. Poczwarka przebija skórkę pędu i wylatuje motyl. Lot motyli rozpoczyna się zwykle w drugiej połowie maja i trwa do końca lipca, a nawet początku sierpnia. Samice składają jaja na jednorocznych pędach, w pobliżu pąków, zaś wylęgłe gąsienice wgryzają się do pędu, żerują w rdzeniu i pozostają do wiosny następnego roku. Straty w plonie są zależne od liczby uszkodzonych pędów jednorocznych, na których byłoby owocowanie w następnym roku. Coraz częściej przeziernik niszczy znaczną liczbę pędów. Zwalczanie konieczne jest na zagrożonych plantacjach. Optymalny termin najlepiej ustalić odławiając samce w pułapki feromonowe (wykres). Zabiegi zwalczające wykonuje się w okresie intensywnego lotu motyli, zwykle na początku i w połowie czerwca, oraz – jeśli jest taka potrzeba – tuż po zbiorze owoców. Niestety, zgodnie z obowiązującym programem ochrony roślin sadowniczych, do zwalczania przeziernika porzeczkowca na porzeczce czarnej w rejestrze pozostały tylko środki z grupy pyretroidów – Fastac 100 EC (0,23 l/ha) i inne zalecane także do zwalczania pryszczarka porzeczkowca pędowego. Zwykle te dwa szkodniki zwalcza się jednocześnie. Krzywik porzeczkowiaczek (Lampronia capitella) Owad dorosły to niewielki motyl, którego gąsienice wczesną wiosną, zwykle w końcu marca, w okresie nabrzmiewania i pękania pąków wgryzają się do nich. W wydrążonych otworach wejściowych widoczne są jasnozielone, gruzełkowate odchody. W tym czasie gąsienice są bardzo małe, długości około 2 mm, czerwone, z czarną głową. W miarę wzrostu gąsienice stają się zielone (fot. 4), a dorastają do około 10 mm. Wyjadają one wnętrze pąka, pozostawiając jedynie łuski zewnętrzne. Gąsienica może zniszczyć 4–7 sąsiednich pąków. W okresie kwitnienia porzeczki kończy żerowanie i przepoczwarcza się. Motyle pojawiają się w maju. Pąki uszkodzone przez krzywika zasychają powodując ogołacanie się pędów. Straty w plonie są skorelowane z liczbą uszkodzonych pąków, lokalnie krzywik niszczył nawet 50–90% pąków. Jednak na wielu plantacjach pąki nie rozwijają się także z innych powodów. Mogą to być przemarznięcia słabo wykształconych i niedożywionych pąków, po zbyt wczesnym opadnięciu liści (np. na skutek żerowania szkodników lub porażenia przez patogeny). Pąki utworzone w kątach takich liści są słabe i wiosną nie rozwijają się. Dość często przyczyną jest szara pleśń (z pąków, które nie rozwijały się izolowano zarodniki grzyba Botrytis cinerea). Zwalczanie krzywika jest konieczne tylko tam, gdzie faktycznie on występuje. Zabieg należy wykonać w okresie pękania pąków i ewentualnie powinno się powtórzyć po około 2 tygodniach, jeśli obserwuje się gąsienice szkodnika. Jednak zgodnie z aktualnym programem ochrony, do zwalczania krzywika porzeczkowiaczka można zastosować tylko preparat z grupy pyretroidów np: Sherpa 100 EC (0,375 l/ha) lub Bulldock 025 EC (0,6 l/ha). Konieczne jest dokładne pokrycie cieczą użytkową pędów, po których wędrują gąsienice. Mszyce to pluskwiaki równoskrzydłe. Mszyce powodują szkody bezpośrednie – wysysają soki roślinne, ogładzają, roślinę, wprowadzają do tkanek substancje enzymatyczne, a te wywołują deformacje wierzchołków pędów i liści (fot. 5), kwiatostanów oraz szkody pośrednie – mszyce są wektorami wirusów, powodujących choroby wirusowe, a nie ma możliwości ich zwalczania. Zapobieganie tym chorobom to zdrowy, kwalifikowany materiał nasadzeniowy, wolny od wirusów i przenoszących je szkodników, oraz systematyczna obserwacja i zwalczanie mszyc, skoczków i innych wektorów wirusów. Wiosną, przed kwitnieniem porzeczki czarnej, na dolnej stronie najmłodszych liści żeruje mszyca porzeczkowo-czyściecowa, jasnokremowa lub jasnożółta, błyszcząca, owalna, wielkości około 2 mm. Na porzeczce rozwijają się 3-4 pokolenia, a następnie przelatuje ona na żywiciela wtórnego (czyściec i jasnota), a jesienią wraca, aby złożyć jaja zimujące. Są one owalne, czarne, błyszczące, umieszczone najczęściej w kątach pąków. Uszkodzenia widoczne są na górnej stronie zasiedlonych liści porzeczki (fot. 6), są to nieregularne wybrzuszenia, zwane też galasami, deformacje i przebarwienia, koloru od żółtawego do czerwonego. Bardziej jaskrawe przebarwienia i deformacje pojawiają się wtedy, kiedy zaatakowane są najmłodsze liście. Uszkodzenie licznych liści zmniejsza asymilację, co ma wpływ na wzrost i plonowanie krzewów. Podczas kwitnienia porzeczki wierzchołki pędów zasiedla np. mszyca porzeczkowa, długości około 2 mm, granatowozielona, z jasnym nalotem woskowym (fot. 7). Żeruje na dolnej stronie najmłodszych liści i niezdrewniałych wierzchołkach pędów Uszkodzone liście i pędy zwijają się i skręcają. Wzrost pędów jest silnie zahamowany. Mszyca ta jest wektorem wirusów. Wczesną wiosną pąki, najmłodsze liście i wierzchołki pędów porzeczki są zasiedlane przez mszycę agrestowo- -mleczową. Jest ona zielona lub żółtozielona, wielkości 2,5-3 mm. Mszyca rodzi liczne larwy i szybko następuje powiększanie koloni. Rozwojowi mszyc sprzyja ciepłe i wilgotne powietrze. Późną wiosną mszyca przelatuje na mlecz, a jesienią wraca na porzeczkę. Mszyca ta może przenosić wirusy. Na porzeczce mogą występować także np. mszyca porzeczkowo-mleczowa, mszyca porzeczkowo-sałatowa, mszyca agrestowa, które wysysają soki, powodując chlorozę liści, deformację opanowanych liści i pędów. Mszyca agrestowa jest również wektorem wirusów. Zwalczanie mszyc na porzeczce wykonuje się tylko na zasiedlonych plantacjach. Lokalnie potrzebne bywa zwalczanie mszycy porzeczkowo-czyściecowej przed kwitnieniem porzeczki, a po kwitnieniu zwalczanie mszycy porzeczkowej, porzeczkowo-mleczowej i innych, żerujących na wierzchołkach. Do zwalczania mszyc przed kwitnieniem zaleca się preparat Pirimor 500 WG (0,75 kg/ha) i Actara 25 WG – 0,1 kg/ha, z zachowaniem okresu prewencji dla pszczół. Po kwitnieniu można także zastosować Calypso 480 SC (0,1–0,15 l/ha). 2, 4-7 G. Łabanowski fot. 3 B. Łabanowska data publikacji: 09:03 ten tekst przeczytasz w 8 minut Porzeczka to krzew z rodziny agrestowatych. Jest rośliną naturalnie występującą w Europie i w Azji. Celowo uprawia się ją od XV wieku. W medycynie ludowej od dawna wykorzystywano napary z liści oraz soki z owoców porzeczki do leczenia różnych dolegliwości, przeważnie związanych z przeziębieniem, zmianami skórnymi oraz bólami brzucha. Roślina ta zawiera mnóstwo związków aktywnych biologicznie, zarówno w owocach, nasionach, jak i w liściach. Co właściwie kryje się w porzeczkach? Która odmiana jest najlepsza? Jak można wykorzystać ich walory smakowe i zdrowotne? robert dumitru / Shutterstock Porzeczka biała, czerwona, a może czarna? Porzeczka ― wartości odżywcze i witaminy Czarna, czerwona i biała porzeczka ― wartości odżywcze Antyoksydanty w porzeczkach Porzeczka – na co pomaga? Porzeczka na odporność Porzeczka ― działanie antybakteryjne i przeciwzapalne Porzeczka ― wpływ na skórę Porzeczka obniża poziom cholesterolu Porzeczka ― wpływ na układ pokarmowy, moczowy i inne Porzeczka ― czy tylko na surowo? Porzeczka biała, czerwona, a może czarna? Porzeczka to owoc idealny. Ma pyszny, słodko-kwaśny smak, zawiera bardzo dużo wspomagającego trawienie błonnika oraz witaminy, sole mineralne i inne substancje zbawiennie wpływające na zdrowie. Owoce porzeczki zawierają niewiele sacharozy i mało kalorii, więc świetnie sprawdzą się w diecie osób dbających o linię. Nadają się do bezpośredniego spożycia, ale można je też przetwarzać. Wszystkie odmiany kolorystyczne są smaczne i zdrowe, ale badania naukowe wykazały, że czarna porzeczka jest najbardziej wartościowa. Ma wyższą zawartość substancji aktywnych w porównaniu do czerwonej i białej odmiany. Porzeczka ― wartości odżywcze i witaminy Owoce porzeczki to bomba witaminowa. Na pierwszym miejscu należy wymienić witaminę C. Czarna porzeczka ma jej w sobie znacznie więcej niż truskawki czy pomarańcze. Jest to witamina antyoksydacyjna. Oznacza to, że zapobiega niekorzystnemu działaniu wolnych rodników, zmniejszając liczbę uszkodzeń komórek. Bierze udział w biosyntezie kolagenu, czyli białka występującego w skórze, włosach i tkance łącznej. Ma wpływ na przyswajanie żelaza niehemowego pochodzącego z produktów roślinnych. Porzeczki zawierają również inne witaminy, takie jak: A, E, B1 (tiamina), B2 (ryboflawina), B6, K, beta karoten, biotynę (witamina B7 lub H), kwas foliowy (witamina B9), niacynę (witamina B3 nazywana też PP). Czarne porzeczki są bogate w sole mineralne, również te rzadko występujące w owocach. Potasu jest w nich więcej niż w pomidorach, które powszechnie uznaje się za znakomite źródło tego pierwiastka. Oprócz potasu, w porzeczkach kryją się: sód, żelazo, wapń, siarka i magnez, chlor, miedź, fosfor, cynk, bor, jod, kobalt, molibden i mangan. Owoce oraz liście porzeczek mają w sobie również błonnik, olejki eteryczne i garbniki, rutynę, flawonoidy, cukry, kwasy organiczne, pektyny. Sprawdź: Sok z czarnej porzeczki - właściwości i składniki odżywcze. Jaki sok porzeczkowy wybrać? Czarna, czerwona i biała porzeczka ― wartości odżywcze Wartości odżywcze według prof. H. Kunachowicz: Sprawdź: Czarny bez - wartości odżywcze, właściwości, wpływ na zdrowie Antyoksydanty w porzeczkach Antyoksydanty (przeciwutleniacze) to grupa związków chemicznych, które działają przeciwzapalnie, antybakteryjnie, przeciwnowotworowo i przeciwstarzeniowo. Porzeczka, zwłaszcza czarna, ma ich w sobie naprawdę dużo. Do antyoksydantów należą polifenole. Do tej grupy zalicza się flawonoidy (np. rutyna), antocyjany i flawonole (pochodne mirycetyny i kwercetyny) oraz kwasy fenolowe. Rutyna zwiększa szczelność i elastyczność naczyń włosowatych, które stają się bardziej odporne na mechaniczne uszkodzenia i mniej przepuszczalne dla białek odpowiadających za stany zapalne i reakcje uczuleniowe. Oprócz tego utrudnia wchłanianie przez organizm toksycznych jonów metali ciężkich, takich jak ołów lub rtęć. Rutyna i witamina C uzupełniają nawzajem swoje działanie, np.: rutyna wydłuża trwałość witaminy C, wspólnie mają wpływ na zwalczanie objawów szkorbutu. Antocyjany to naturalne pigmenty odpowiadające za barwę owoców czarnej porzeczki. Związki te obniżają zachorowalność na choroby układu sercowo-naczyniowego, zapalenie stawów, cukrzycę oraz nowotwory, mają też wpływ na działanie nerek. Antyoksydanty są wrażliwe na działanie wysokiej temperatury, dlatego w soku z czarnej porzeczki polifenoli jest znacznie mniej w porównaniu ze świeżymi owocami. Podczas przetwarzania owoców porzeczki i ich pasteryzacji dochodzi do utraty części składników biologicznie czynnych. Porzeczka – na co pomaga? Porzeczka ma wspaniałe właściwości lecznicze i pielęgnacyjne. Wpływa na spowolnienie procesów starzenia, nadaje skórze blask i zdrowy wygląd. Podnosi odporność organizmu, działa przeciwwirusowo i antybakteryjnie, pomaga oczyszczać organizm z toksyn. W medycynie naturalnej od dawna stosuje się owoce czarnej porzeczki oraz preparaty wykonane z części składowych tej rośliny jako pomoc w leczeniu i profilaktyce wielu chorób. Na co pomoże porzeczka? Lista dolegliwości jest długa: choroby układu krążenia (regulacja ciśnienia krwi, wzmocnienie naczyń krwionośnych, żylaki), wyrównanie poziomu cholesterolu, cukrzyca typu 2, artretyzm, reumatyzm, kaszel, biegunka, nerwica żołądka, zapalenie pęcherza moczowego i kłębuszkowe zapalenie nerek, zaćma, jaskra, migrena, niedokrwistość itd. Sprawdź: Dieta cholesterolowa - co należy o niej wiedzieć? Porzeczka na odporność Zamiast zażywać sztuczne suplementy na wzmocnienie odporności, lepiej zjeść porzeczki, które w naturalny sposób wspomagają pracę układu immunologicznego. Dzięki dużej zawartości witaminy C oraz przeciwutleniaczy porzeczki mają działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, przeciwwirusowe, antytoksyczne i antyseptyczne. Pomogą w walce z bólem gardła i objawami grypy. Badania naukowe potwierdziły wpływ porzeczki na układ odpornościowy człowieka. Przeprowadzono je wśród osób starszych oraz wśród ludzi regularnie uprawiających sport. Podawano im wyciąg z owoców i olej z nasion czarnej porzeczki i potwierdzono immunostymulujące działanie tego owocu. Badani, otrzymujący preparat z porzeczki, byli odporniejsi i mogli trenować dłużej i intensywniej w porównaniu do osób z grupy kontrolnej. U ludzi starszych zaobserwowano zwiększenie odporności ― chorowali rzadziej, a infekcje przechodzili znacznie łagodniej. Dieta zapobiegająca infekcjom. Najważniejsze składniki odżywcze i gdzie je znaleźć Porzeczka ― działanie antybakteryjne i przeciwzapalne Czarna porzeczka ma działanie przeciwdrobnoustrojowe. Oznacza to, że substancje zawarte w jej owocach, a przede wszystkim w liściach, pomagają w ochronie organizmu przed bakteriami i wirusami. Np. antocyjany działają antybakteryjnie. Ma to znaczenie dla układu pokarmowego. Owoce porzeczki mogą zwalczać Helicobacter pylori, bakterie, które powodują wrzody żołądka, bóle brzucha i nudności, a także bakterie E. Coli, dzięki czemu można uniknąć groźnych problemów żołądkowych. Substancje zawarte w owocach uniemożliwiają wzrost niektórych wirusów odpowiedzialnych za opryszczkę i grypę. Liście czarnej porzeczki również działają przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo i przeciwzapalnie. Wykorzystuje się je w leczeniu ran, oparzeń i ukąszeń owadów. Sporządzone z nich ekstrakty eliminują wirusy grypy typu A. Wyciągi z liści zapobiegają wnikaniu i wewnątrzkomórkowym namnażaniu się tych wirusów. Podobne właściwości ma olejek eteryczny pozyskiwany z liści. W oleju tym są związki, takie jak kariofilen, sabinen, terpinolen, ocymen, które działają destrukcyjnie w stosunku do bakterii Escherichia coli, Streptococcus faecalis, Staphylococcus aureus, czy grzybów Candida albicans i Trichophyton mentagrophytes. Długotrwały i nieleczony stan zapalny organizmu sprzyja rozwojowi chorób serca, wątroby czy nerek. Negatywnie wpływa na stawy. Może powodować zaburzenia neurodegeneracyjne (choroba Alzheimera czy demencja). Włączając do diety produkty bogate w polifenole, można zapobiegać rozwojowi stanu zapalnego lub znacznie zmniejszyć jego nasilenie. Czarne porzeczki są doskonałym i naturalnym źródłem związków o działaniu przeciwzapalnym. Zobacz też: Kurkuma – charakterystyka, właściwości, zastosowanie, smak, cena Porzeczka ― wpływ na skórę Porzeczka korzystnie wpływa na urodę. Zawiera polisacharydy o działaniu przeciwzapalnym, przyspieszającym regenerację i gojenie się skóry. Ze względu na obecność garbników, odwar z liści wykazuje właściwości ściągające, antyseptyczne, przyspiesza gojenie się ran i odleżyn. Nasiona mają w sobie duże ilości kwasów tłuszczowych, w tym kwasu linolenowego o działaniu łagodzącym. Olej z tych owoców może być stosowany zewnętrznie w celach pielęgnacyjnych i regeneracyjnych bez ryzyka wystąpienia skutków ubocznych. Wyciąg z porzeczek opóźnia procesy starzenia, nawilża i wygładza skórę, włosy i paznokcie, dodaje blasku i witalności. Łagodzi zmiany skórne, w tym trądzik. Osoby cierpiące na atopowe zapalenie skóry lub mające skłonność do podrażnień i stanów zapalnych cery, powinny sięgnąć po owoce oraz kosmetyki przygotowane na ich bazie. Głóg – właściwości, wartości odżywcze, zastosowanie i skutki uboczne Porzeczka obniża poziom cholesterolu Badania wykazały, że jedzenie porzeczek pomaga poprawić funkcjonowanie naczyń krwionośnych oraz zapobiega miażdżycy i otyłości. Pochodzące z owoców antocyjany zmniejszają poziom całkowitego cholesterolu oraz jego frakcji LDL, czyli tak zwanego złego cholesterolu, a zwiększają poziom cholesterolu HDL (dobrego). Zapobiega to chorobom układu krążenia, ponieważ lipidy są wolniej utleniane. Porzeczka ― wpływ na układ pokarmowy, moczowy i inne Flawonoidy działają rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego. Owoce i napary z liści łagodzą nadpobudliwość żołądka i jelit. W ten sposób można leczyć bóle brzucha objawiające się skurczami oraz biegunki. Dzięki obecności polifenoli następuje regeneracja komórek wątroby i namnażanie się komórek nowotworowych. Regularne spożywanie porzeczek usprawnia działanie nerek, chroni je przed stanami zapalnymi i infekcjami oraz zapobiega chorobom przewlekłym, w tym kamicy nerkowej. Czarna porzeczka zawiera związki, które zwiększają wrażliwość tkanek na działanie insuliny, szczególnie u osób z rozpoznaną cukrzyca typu 2. Jak wykazały badania, substancje te blokują aktywność enzymów metabolizujących węglowodany (takich jak α-glukozydaza i α-amylaza trzustkowa). Dzięki temu węglowodany rozkładają się wolniej, co zapobiega nagłemu wzrostowi stężenia glukozy we krwi. Czytaj również: Żywienie w cukrzycy typu 2. Węglowodany, tłuszcze i białka w diecie dla diabetyków Antocyjany poprawiają ukrwienie w okolicach nerwów wzrokowych i gałek ocznych, spowalniają powstawanie niedrożności żył i tętnic siatkówkowych. Poprawiają widzenie u osób z retinopatią cukrzycową i z jaskrą. Przeciwzapalne działanie owoców czarnej porzeczki dotyczy także obszaru centralnego układu nerwowego. Skumulowany efekt, wynikający z obecności tych korzystnych związków, przyczynia się do poprawy pamięci, uczenia się i zdolności poznawczych. Porzeczka ― czy tylko na surowo? Owoce czarnej porzeczki spożywa się na surowo, same lub jako dodatek do potraw. Można je też wykorzystywać do produkcji przetworów, takich jak soki, dżemy i konfitury. Charakterystyczny aromat i słodko-kwaśny smak tych owoców sprzyja ich wykorzystaniu. Suszone dodaje się do mieszanek owocowych, produktów śniadaniowych i herbat ziołowych. Sporządza się z nich koncentraty, wyciągi, suplementy, olej z pestek itp. Porzeczka, zwłaszcza czarna, jest skuteczna w zapobieganiu przeziębieniom oraz w leczeniu objawów grypopodobnych. W sezonie warto jeść ją na surowo, pamiętając oczywiście o wcześniejszym umyciu owoców. Owoce porzeczki wyśmienicie komponują się z różnego rodzaju deserami. W zimie można posiłkować się sokiem i przetworami. Zamiast łykać witaminę C i inne suplementy w pastylkach, lepiej wykorzystać naturalne bogactwo tej popularnej rośliny. Treści z serwisu mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie. Potrzebujesz konsultacji lekarskiej lub e-recepty? Wejdź na gdzie uzyskasz pomoc online - szybko, bezpiecznie i bez wychodzenia z domu. Źródła Kunachowicz Hanna i inni, Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012. czarna porzeczka porzeczki owoce właściwości przeciwzapalne źródła antyoksydantów Sok z czarnej porzeczki - właściwości i składniki odżywcze. Jaki sok porzeczkowy wybrać? Czarne porzeczki są owocem bogatym w wiele wartości odżywczych, dlatego spożywanie soku z czarnej porzeczki daje możliwość naturalnej suplementacji. W tradycyjnej... Adrianna Stańczyk Porzeczki – kryją w sobie moc zdrowia Mogą być czarne, czerwone albo białe. Choć poszczególne rodzaje tych owoców różnią się od siebie nieco pod względem wartości odżywczej i walorów prozdrowotnych,... PAP Fioletowe owoce i warzywa - właściwości. Dlaczego warto je jeść? Bakłażan, buraki, śliwki, borówki, czerwona cebula, winogrona – im ciemniejszy kolor skórki, tym więcej zdrowych substancji zawierają owoce i warzywa. Chodzi o... Sylwia Stachura 24 lip, 08:15 Ten tekst przeczytasz w mniej niż minutę Kiszone ogórki to prawdziwy, polski przysmak. Niektórzy kupują gotowe przetwory w sklepie. Inni wolą przygotować własne kiszonki. Niestety, nie zawsze kończy się to sukcesem. Co zrobić, aby ogórki kiszone były twarde, smakowite i pełne w środku? Zastosuj te sprawdzone triki naszych babć! Nie pożałujesz! Foto: Wojciech Dziadosz / Shutterstock Babcine sposoby na kiszenie ogórków Kiszenie ogórków – praktyczne wskazówki Choć kiszenie ogórków nie jest trudnym procesem, trzeba pamiętać o kilku ważnych kwestiach. Z pomocą przychodzą sprawdzone patenty, które stosowały jeszcze nasze babcie. Poniżej prezentujemy niektóre z nich. Dzięki nim twoje ogórki będą twarde, jędrne i pełne w środku. Wybierz odpowiednie ogórki. Najlepsze będą te gruntowe. Ważne, aby nie były zbyt duże ani miękkie. Istotne jest również to, skąd pochodzą. Warto mieć sprawdzonego dostawcę lub samemu uprawiać je w ogródku. Kupując ogórki z niewiadomego źródła, ryzykujemy, że będą wypełnione nawozem. A to sprawi, że szybko się zepsują. Najlepsze odmiany do kiszenia to Julian F1 i Śremianin F1. Przygotuj słoiki. Zadbaj o to, aby były nie tylko umyte, ale również wyparzone. Sprawdź również, w jakim stanie są wieczka. Te wyszczerbione, wygięte i zardzewiałe należy wyrzucić do kosza. Pamiętaj również, że podczas zakręcania zarówno góra słoika, jak i przykrywka powinny być suche. Zamocz ogórki przed kiszeniem w zimnej wodzie. Proces ten powinien trwać około godziny. Dzięki temu zachowają one swoją jędrność i nie pochłoną zbyt dużo solanki. Co więcej, unikniesz sytuacji, gdy ogórki będą puste w środku. Ich miąższ zostanie zachowany. Dodaj do nich różne liście. Może to być liść dębu, winogrona, wiśni, malin, czerwonej lub czarnej porzeczki. To pomoże zachować jędrność i twardość ogórków. Co więcej, twoje kiszonki będą miały jeszcze lepszy, wyrazistszy smak. Wybierz odpowiednią sól. Powinna być kamienna niejodowana. To może cię zainteresować: Przepis na ogórki małosolne "na sucho". Gotowe już po kilku godzinach Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo Przepis na idealne ogórki kiszone Składniki: dwa kilogramy ogórków gruntowych, kilka gałązek kopru z baldachami kwiatowymi, dwie główki polskiego czosnku (podziel go i obierz ze skóry), dwa korzenie chrzanu, kilka liści porzeczki, dębu lub winogron (opcjonalnie), dwa litry gorącej wody, dwie łyżki soli kuchennej niejodowanej. Sposób przygotowania: Umyj dokładnie ogórki z piasku i innych zabrudzeń. Mocz je przez godzinę w zimnej wodzie. Włóż ogórki do litrowych lub półlitrowych wyparzonych słoików. Ważne, aby warzywa ściśle do siebie przylegały. Do każdego ze słoików włóż trzy lub cztery ząbki czosnku, kawałki chrzanu, gałązki kopru i liście. Zalej wszystko gorącą wodą. Wcześniej należy ją osolić (łyżka soli na litr wody). Pamiętaj, że woda musi dokładnie zakryć ogórki. Zakręć słoiki i ustaw je denkiem do góry. Poczekaj, aż wystygną. Teraz możesz je postawić wieczkiem do góry. Słoiki powinny stać przez kilka dni w ciepłym miejscu (na przykład w kuchni). Po tym czasie możemy je wynieść do chłodnej spiżarki lub piwnicy. Po tak ukiszone ogórki można już sięgnąć po ok. trzech dniach. Smacznego! Sprawdź: Jak zrobić pikle z ogórków? Przepis, który odmieni smak tradycyjnych przetworów domowych Źródło: Data utworzenia: 24 lipca 2022 08:15 To również Cię zainteresuje

liście czarnej porzeczki na żylaki